غلبه بلغم عامل بسیاری از بیماری‌های بدن است. بلغم یکی از طبائع چهارگانه بدن محسوب می‌شود که در صورت برهم خوردن تعادل آن مشکلات مختلفی مانند سردی بدن، بی خوابی، ضعف و خستگی و … به وجود می‌آید. در طب اسلامی آیت الله تبریزیان درمان غلبه بلغم که مزاجی سرد و تر دارد، بر اساس روایات مختلف ارائه شده است. با رعایت نکات مختلف و مصرف یکسری از مواد غذایی و خوراکی‌ها می‌توان تا حد زیادی از افزایش میزان بلغم در بدن جلوگیری نمود.

اگر شما هم از آن دسته از افرادی هستید که به دنبال کسب اطلاعات بیشتر درباره غلبه بلغم می‌باشید، به شما پیشنهاد می‌کنیم تا انتها ما را همراهی کنید. در این مقاله قصد داریم درباره غلبه بلغم، علائم و درمان آن مطالب جامع و کاملی را در اختیار شما قرار دهیم.

بلغم چیست؟

بدن انسان از 4 طبع سودا، صفرا، دم و بلغم ساخته شده است. این طبائع که به آنها خلط نیز گفته می‌شود، هرکدام دارای ویژگی‌هایی هستند و اثراتی بر بدن می‌گذارند. به عبارتی بلغم خلط و مایعی سفید و لزج و قسمت غلیظ خون است که به عنوان خون ناپخته شناخته می‌شود. این خلط که به عنوان قائم مقام خون به شمار می‌رود، هرجا از بدن کم خونی احساس شود، با حرارت پخته شده و وظایف خون را انجام می‌دهد.

مزاج بلغم سرد و مرطوب (تر) است و از آنجایی که تمایل به ته نشین شدن دارد باعث به وجود آمدن حجم می‌شود. افرادی که بلغمی مزاج هستند حتی در صورت داشتن اندامی متناسب دارای شکم می‌باشند.

وظیفه بلغم چیست؟

بلغم به عنوان خون نپخته می‌تواند جایگزین رطوبت از دست رفته بدن شود. اگر قسمتی از بدن دچار خشکی گردد، بلغم وظیفه دارد در آن محل از حالت نپخته خود درآمده و جایگزین خون شود. بنابراین می‌توان وظیفه اصلی بلغم در بدن را حفظ رطوبت بدن دانست. معمولا اندام‌ها و اعضایی از بدن که دارای حرکت و فعالیت زیاد هستند توسط بلغم تر نگه داشته می‌شوند. بلغم در خون جاری است و در همه جای بدن پخش می‌شود و نقاطی که نیاز به رفع خشکی دارد را مرطوب می‌کند.

انواع بلغم

بلغم بر دو نوع است که عبارتند از:

1- بلغم طبیعی

بلغم طبیعی خون ناپخته‌ای است که شیرین و سرد می‌باشد و می‌تواند در مواقع لزوم به خون تبدیل شود.

2- بلغم غیر طبیعی

بلغم غیر طبیعی دارای تفاوت‌هایی با بلغم طبیعی می‌باشد و ناپخته‌تر است. بلغم غیر طبیعی ممکن است گرم و خشک و یا ترش و تلخ باشد. گاهی اوقات نیز این نوغ بلغم غلیظ و تند است.

منظور از غلبه بلغم چیست؟

زمانی که میزان بلغم بدن در حد اعتدال نباشد از اصطلاع غلبه بلغم استفاده می‌شود. غلبه ملغم منشا بروز بسیاری از مشکلات و بیماری‌های بدن محسوب می‌شود و توجه به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. همانطور که گفته شد بلغم که یکی از اخلاط چهارگانه بدن به شمار می‌رود، مزاجی سرد و مرطوب دارد. زمانی که میزان بلغم در بدن زیاد شود در نتیجه رطوبت و سردی بیشتر می‌گردد.

افزایش میزان رطوبت و سردی در بدن باعث افزایش حجم می‌گردد و افرادی که دارای غلبه بلغم هستند، چاق می‌باشند. کسانی که غلبه بلغم دارند به خاطر خاصیت ته نشینی بلغم اندام آنها به شکل گلابی است و یا شکم می‌آورند. زیرا خلط بلغم از خلط دم سنگین‌تر است و در اندام‌های تحتانی بدن ته نشین می‌شود. گاهی اوقات افراد با اندامی لاغر ممکن است شکم بزرگی داشته باشند که علت این امر غلبه بلغم است.

دلیل به وجود آمدن غلبه بلغم

بعضی افراد دارای مزاج ذاتی بلغمی هستند و اگر آن را تعدیل نکنند غلبه بلغم صورت می‌گیرد. اگر بلغم به عنوان یکی از طبائع چهارگانه بدن، خلط غالب در بدن شما باشد و سردی و رطوبتی که ایجاد می‌کند کنترل نشود، غلبه بلغم رخ می‌دهد. گاهی اوقات نیز افراد ذاتا بلغمی نیستند اما به خاطر سبک زندگی غلط دچار غلبه بلغم می‌شوند. غلبه بلغم معمولا برای افراد بالای 60 سال صورت می‌گیرد اما اگر تغذیه درست نباشد ممکن است در سنین کمتر از 60 سال نیز افراد شاهد غلبه بلغم باشند.

مصرف غذاهایی که میزان بلغم را افزایش می‌دهند و آن را از حالت تعادل خارج می‌کنند، باعث بروز غلبه بلغم می‌شوند. از مهمترین غذاها و خوراکی‌های تاثیرگذار بر افزایش بلغم می‌توان به غذاهای سرد و مرطوب مانند لبنیات، ترشیجات، برنج سفید، آب سرد، نوشابه‌های گازدار و … اشاره نمود.

علائم غلبه بلغم

افرادی که دچار غلبه بلغم می‌شوند دارای علائمی در وضعیت بدنی و اخلاقی خود هستند. افزایش میزان بلغم در خون باعث جلوگیری از حرکت روان خون می‌شود و باعث بروز مشکلاتی می‌گردد. از مهمترین علائم غلبه بلغم می‌توان موارد زیر را نام برد:

1- یخ زدن دست‌ها و پاها

2- تحلیل رفتن نیرو و ضعف بدنی

3- سنگینی گوش

4- ضعف بینایی

5- فراموشکاری

6- دیر هضم شدن غذا

7- برهم خوردن ساعت بیولوژیک بدن و بروز بی خوابی و یا خواب بیش از حد در زمان نادرست

8- کاهش رشد ناخن‌ها

9- پژمرده و شل شدن پوست بدن

10- رطوبت زیاد در کف دست‌ها و پاها

11- عرق سرد

12- خستگی زودرس

13- افزایش حجم و بزرگ شدن شکم

14- ریزش مو

15- گرفتگی ماهیچه‌های بدن

درمان غلبه بلغم

غلبه بلغم باعث بروز بیماری‌ها و مشکلات مختلفی می‌گردد که اگر به آنها رسیدگی نشود به مرور سستی و ضعف کل نیروهای بدن را در پی خواهد داشت. در صورت غلبه بلغم دستگاه‌های بدن کارایی خود را از دست می‌دهند و طراوت و شادابی از بین می‌رود. از این رو هرچه سریعتر باید غلبه بلغم تشخیص داده شده و درمان شود.

در طب اسلامی و طبق تحقیقات آیت الله تبریزیان از بین روایات، احادیث و توصیه‌های ائمه اطهار، روش‌های مختلفی برای درمان بلغم ذکر شده است. تاکید بر درمان غلبه بلغم به نسبت سایر طبائع در روایات بسیار توصیه شده زیرا ممکن است منجر به مرگ شود. بلغم با مصرف یک دارو حل نمی‌شود و انسان باید همیشه در حال درمان غلبه بلغم باشد. افرادی که ذاتا مزاجی بلغمی دارند و کسانی که در در اثر سبک زندگی غلط به غلبه بلغم دچار شده‌اند، باید روش‌های درمانی طب اسلامی را به طور منظم به کار بگیرند تا میزان بلغم بدن آنها افزایش نیابد.

در روایات آمده است که بلغم دشمنی مجادله‌گر است و اگر از طرفی جلوی آن را بگیری از جانب دیگری می‌آید. بلغم را به راحتی نمی‌توان دفع کرد و حتی الامکان باید آن را مهار نمود. از مهمترین روش‌های درمان غلبه بلغم می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1- نوشیدن آب فاطر

در طب اسلامی آیت الله تبریزیان طبق روایات یکی از روش‌های درمان و یا همان مهار کردن غلبه بلغم مصرف آب جوشیده ولرم شده است. نوشیدن آب فاطر به صورت ناشتا می‌تواند باعث کاهش سردی بدن شود. در روایات آمده است که پیامبر (ص) افطار خود را با حلوا و یا خرما شروع می‌نمودند و در صورت نبود آنها از آب فاطر استفاده می‌کردند.

2- زن زیبا

افرادی که دچار غلبه بلغم شده‌اند برای رهایی از آن می‌توانند زنی زیبا اختیار کنند. طبق روایات زن زیبا بلغم را قطع می‎کند و عمر انسان را زیاد می‌نماید. بلغم موجب مرگ می‌شود و چیزی که جلوی بلغم را بگیرد در نتیجه عمر را افزایش می‌دهد. نگاه بر زن زیبارو که محرم آدم باشد خاصیت بلغم زدایی دارد.

3- زن با اخلاق

از دیگر درمان‌های غلبه بلغم می‌توان به حضور زن با اخلاق اشاره کرد. طبق روایات زن خنده رو و خوش اخلاق بلغم را قطع می‌کند. اگر کسی زن زیبا و خوش اخلاق داشته باشد عمر زیادی می‌کند. انسانی که غلبه بلغم دارد حساس و زودرنج است، از این رو اگر زن او با اخلاق بوده و بتواند او را بخنداند، غلبه بلغم درمان می‌شود.

4- مصرف سویق خشک

استفاده از سویق خشک در مهار غلبه بلغم بسیار موثر است. سویق غذایی است که از سبوس گندم و جو درست می‌شود. سویق به نوعی آرد حاصل از کوبیده شدن گندم و جو به همراه سبوسشان پس از تفت دادن است. براساس روایات افراد بلغمی می‌توانند سه کف سویق خشک به صورت ناشتا بخورند تا بلغم و مره آنها خشک شود و چیزی از آن باقی نماند. سویق خشک یکی از بهترین خوراکی‌ها برای مهار کردن غلبه بلغم به شمار می‌رود.

5- مصرف شکر طبرزد

شکر طبرزد شکری است که سفت می‌باشد. شکر سرخ اگر دو یا سه بار صاف شود تبدیل به سنگ می‌شود. در طب اسلامی آیت الله تبریزیان بر اساس روایات شکر طبرزد بلغم را به شدت می‌خورد. در روایت دیگری آمده است که شکر طبرزد برای هفتاد بیماری مفید است و بلغم را ریشه کن می‌کند.

6- عسل

یکی از بهترین خوراکی‌ها برای درمان غلبه بلغم عسل است. از حضرت علی (ع) نقل شده است که « سه چیز بلغم را برطرف می‌کند، خواندن قران و عسل و کندر». در روایتی دیگر درباره خاصیت عسل جهت رفع غلبه بلغم آمده که « عسل درمان تمام بیماری‌ها است و بلغم را کم می‌کند و صفراء را می‌شکند. در روایت دیگر آمده است علت خوردن عسل و خواندن قرآن و جویدن کندر توسط پیامبر(ص)، قطع کردن بلغم است.

خواندن قرآن نیز برای درمان بلغم خوب است. همه قران خاصیت بلغم زدایی دارد و مخصوص به سوره خاصی نیست. خوردن عسل به همراه خواندن قرآن و جویدن کندر بلغم را ذوب می‌کند.

درمان غلبه بلغم در روایات بسیای توصیه شده است. جلوگیری از افزایش خلط بلغم و برهم خوردن تعادل آن در بدن اهمیت زیادی دارد و در صورت بی توجهی به آن ممکن است مشکلات و بیماری‌های بسیار سختی بروز کنند. امیدواریم مطالبی که ارائه شد مفید واقع گردند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه غلبه بلغم می‌توانید سوالات خود را در بخش نظرات مطرح نموده و پاسخ‌های لازم را دریافت نمایید.

منبع :حجره سنا